‘Zorg dat je een beetje vroeg op de Campo de Fiori bent dan zijn er nog niet zo veel toeristen’ stond in de reisgids en we zijn daarom bijtijds met de bus naar het stadshart gegaan. Een overvolle bus, waarin het warm is want de weerman van gisteren die een zonnetje in z’n verwachting had getekend heeft het bij het juiste eind. De lucht boven Rome is strakblauw en de zon schijnt.

We zijn dus op weg naar het Veld van Bloemen zoals de vertaling van Campo de Fiori luidt. Een naam die nog van voor de middeleeuwen dateert toen er op deze plaats een met bloemen begroeide weide lag.
De huidige aantrekkingskracht is vooral te danken aan de markt die er wordt gehouden. Met bloemen, groente en fruit, vis, pasta en al die andere dingen die een markt aantrekkelijk kunnen maken. Dit alles wordt vanaf het midden van het plein schijnbaar gadegeslagen door een onheilspellende figuur met een over het hoofd getrokken monnikskap. Schijnbaar want in werkelijkheid kijkt hij in de richting van het Vaticaan dat hem door de medewerkers van de Inquisitie in 1600 na een proces van meerdere jaren tot de doodstraf liet veroordelen omdat zijn gedachten en opvattingen niet overeen kwamen met de toenmalige (en ook huidige) opvattingen van de Roomse kerk over het bestaan van God en de wereld. Deze Giordano Bruno, priester, maar ook filosoof, humanist, vrijdenker en aanhanger van Copernicus hing ondermeer het pantheïsme aan. De ontkenning van God als persoon en schepper maar de opvatting dat alles tot God gerekend kan worden. God is alles, het universum, de ruimte, de natuur zoals wij die kennen, tijd, materie. Ketterij in optima forma dus waarvoor de heren van de Inquisitie de gebruikelijke straf in die tijd eisten. Verbranding op de brandstapel, vermoedelijk uitgaande van de veronderstelling dat je met vuur ook de verderfelijke gedachten van de veroordeelde uitdrijft.
De keuze van de Campo de Fiori als plaats voor de executie is niet zo verwonderlijk. In die tijd en ook nog eeuwen daarna werd ook in Nederland de doodstraf bij voorkeur op een openbaar plein ten uitvoer gebracht. Onder grote belangstelling van toegestroomd publiek.
Het beeld op het plein werd in 1889 geplaatst, als eerherstel maar tegen de zin van het Vaticaan.
Reden genoeg na deze uiteenzetting om ons even op een terrasje aan de rand van het plein terug te trekken voor koffie. Het mooie weer heeft ook de muzikanten de straat op gelokt. We zitten nog niet of daar komt de eerste al langs, een violist die met veel gevoel ‘I did it my way’ vertolkt. Zoals bekend is dit nummer tegenwoordig een gewild nummer bij begrafenissen.
Na de violist komt er een bedelend meisje langs. Tot nog toe valt het aantal bedelaars in Rome me mee. Niet meer dan een paar mannen met verminkingen of ontbrekende ledematen.
We maken er verder een ontspannen dagje van. Wandelen langs de Tiber, die er op een afstand bedrieglijk rustig uitziet maar van dichtbij nog aardig snel blijkt te stromen. Hoeveel bruggen er zijn? Veel en we wandelen via een exemplaar dat alleen toegankelijk is voor voetgangers naar de overkant.
Halverwege de brug zit een groepje jongelui. Vergezeld door vijf of zes honden hebben ze deze plaats als domicilie gekozen. Als we ze passeren komt er eentje lomig overeind en vraagt of we wat geld voor hem hebben. Gewoon doorlopen lijkt me het beste en hij houdt niet aan. Aan de overzijde zetten we onze wandeling voort. Afgezien van een enkele rondvaartboot is er weinig activiteit op het water. Bij de volgende brug worden we verrast door het geluid van een saxofonist die onder de brug aan het oefenen is. Het klinkt lekker jazzy.
Wij wandelen weer terug in de richting van de bloemenmarkt, bekijken een van de vele kerken en strijken tegen half een neer in een restaurantje om wat te eten. Lekker broodje, glaasje rosso en warempel, daar komt de muziek weer aan. Saxofoon en gitaar deze keer, niet de saxofonist van de brug en wat bijna niet uit kan blijven gebeurt. Voor de tweede keer deze dag wordt I did it my way ten gehore gebracht.
Dat doen we dus en na de lunch wandelen we naar het Pantheon, een van de best bewaard gebleven delen uit de hoogtijdagen van het oude Rome. Een geweldig massief gebouw en het is bijna niet voor te stellen dat het al bijna 2000 jaar oud is. Over de oorspronkelijke bestemming verschillen de meningen, het werd in ieder geval niet als christelijke kerk gebouwd. Die bestemming kreeg het pas in het jaar 608. Op het Piazza della Rotonda, het plein voor het Pantheon, is het geweldig druk maar het valt toch mee om binnen te komen. Binnen krijg ik een nog betere indruk van de geweldige afmetingen van dit bouwwerk. In de nok van de ronde koepel zit zoals bekend een grote opening. Het moet heel bijzonder zijn als het regent en ik kan me er iets bij voorstellen. Maar vandaag schijnt het licht van de zon als een schijnwerper door de opening naar binnen.
Op het Piazzo Navona laten we ons later die middag verleiden om een ijsje te nemen bij een terras waar ze het lekkerste ijs van Rome schijnen te maken. ’s Ochtends hebben we op de markt gezien hoe mooi de aardbeien er uit zien en onze dames kregen toen waarschijnlijk al visioenen van een groot bord met veel aardbeien, ijs en slagroom.
Is dat mogelijk, meneer de bediende met uw mooie sonore bariton? Dat is geen enkel probleem, sonoort deze en tevreden wachten we op de levering van onze bestelling. Het wordt een beetje een desillusie, de bekendste ijssalon van Rome maakt er een klein schaaltje van met acht halve aardbeitjes en een klein bolletje ijs. De slagroom is vergeten.
Houdt er rekening mee dat de consumpties in de cafés aan het Piazza Navona tot de duurste van de stad behoren las ik later in onze reisgids. Daar is geen woord aan overdreven. Ik zal het bedrag voor die anderhalve aardbei met ijs niet noemen maar geef je in plaats daarvan een waarschuwing mee. Doe het niet. Er zijn genoeg plaatsen in de stad waar je een heerlijk ijsje kunt eten voor een bedrag dat gelijk is aan het ijs in ons land.
Overigens is het Piazzo Navona een mooi plein met drie grote fonteinen waarvan er eentje bezig is gerestaureerd te worden. De langgerekte bijna elliptische vorm van het plein verraadt de oorsprong waarvoor je tot het begin van de jaartelling moet teruggaan. Toen stond er op deze plaats een stadion waarin een renbaan was ondergebracht.
Vlak bij dit plein staat het Palazzo Altemps, een gerestaureerd renaissancepaleis waarin de mooiste beeldhouwwerken van de stad zijn verzameld. We besluiten om er een bezoek te brengen wat meer voeten in aarde heeft dan ik dacht. We mogen namelijk niet zo maar naar binnen maar moeten na de aanschaf van kaartjes eerst door een detectiepoortje. Eventuele tassen mogen ook niet mee maar moet je opbergen in een kluisje.
Fotograferen mag wel. Jammer genoeg is na een paar opnamen de batterij van m’n toestel leeg, de reservebatterij zit in mijn tas in het kluisje. Zal ik teruggaan en het hele ritueel nog een keer doorlopen? Ik heb er geen zin in, geef er de voorkeur aan om gewoon rustig te kijken naar al die versteende ouderdom. Er komen trouwens vast nog wel meer beelden om te fotograferen de komende dagen. Zeker morgen als we het Vaticaan zullen bezoeken.
Of er ook muziek was toen we dat ijsje aten op het Piazza Navona? Nee, maar dat kon ook niet voor dat bedrag.

And now, the end is here
And so I face the final curtain
My friend, I’ll say it clear
I’ll state my case, of which I’m certain
I’ve lived a life that’s full
I’travelled each and ev’ry highway
And more, much more than this, I did it my way

 24-5-2010
Erjeetje