Op welke dag van de week arriveerden de Canadezen eigenlijk in Amsterdam?
Als ik 8 mei 1945 in mijn geheugen intoets melden zich zonder problemen de herinneringen aan die dag aan. Met voorop de binnenkomst van onze bevrijders, de Canadezen, in Amsterdam.
Ik zie mezelf ’s ochtends naar de hoek van de Scheldestraat en de Noorder Amstellaan lopen, het is prachtig weer en ik zoek een plaatsje tussen de toeschouwers die in dikke rijen langs de route staan. En dan komt de eerste jeep langs, volgepakt met lachende soldaten. Het lijkt daarna wel of er geen einde meer komt aan onze toejuichingen en het gaat maar door, de hele dag trekt er een eindeloos lijkende rij van auto’s, motoren en andere legergroene voertuigen aan me voorbij. Het zijn herinneringen met een gouden randje.
Maar waar ging die stoet eigenlijk naar toe? Wat voor dag was het, moesten we niet naar school of naar ons werk? En hoe wisten we dat onze bevrijders op die dag zouden komen?
Op die vragen kan ik het antwoord niet vinden en in mijn geheugen ontbreekt een soort Google om me bij het zoeken te helpen.
8 mei 1945, ik moet in ieder geval toch wel op mijn PC kunnen vinden op welke dag van de week die datum viel? Het zoekresultaat met de eeuwige kalender levert in ieder geval een antwoord op. Het was een dinsdag.
Dinsdag 8 mei 1945, 62 jaar geleden, vond dus de intocht van onze bevrijders plaats en die gebeurtenis is ondanks wat witte vlekjes in m’n geheugen nog steeds springlevend voor me. En ik denk voor iedereen die er bij was.
Mens, durf te leven
Hebben jullie dat ook wel eens dat er plotseling een liedje door je hoofd zoemt? Of een deel van een melodie, een enkele regel tekst? Gisteren gebeurde het toen we onderweg waren met de auto. Op weg naar Den Haag om precies te zijn hoewel ik niet weet of dat er iets mee te maken had. Op de achtergrond neuzelde de radio op gedempte toon iets over schaatsen in Heerenveen tot er vlak bij Rijswijk in een flits een hokje in m’n geheugen werd geopend waardoor ik duidelijk “Mens, durf te leven” hoorde.Mens, durf te leven? Waar komt dat nu weer vandaan was m’n eerste gedachte? Moest in ieder geval lang geleden zijn en pas nadat ik ruim zestig jaar was teruggegaan in de tijd arriveerde ik bij de bron. Eind jaren dertig was het, bij ons thuis, op zaterdagavond, met de hele familie aan tafel. Met z’n allen dopten we pinda’s op een oude krant waarbij m’n vader begon te zingen en wij allemaal invielen bij het refrein. Prachtig. (meer…)
Kermis op de Jozef Israelskade
Was er tijdens de oorlog eigenlijk wel eens kermis op de Jozef Israelskade? Hoewel m’n geheugen me meestal niet in de steek laat kan ik me hierover niets meer herinneren. Het is een lege bladzijde maar van de gebeurtenissen tijdens de eerste jaren na de oorlog is me in ieder geval voldoende bijgebleven. Toen we in mei 1945 eindelijk bevrijd waren barstten de kermissen namelijk los en arriveerde er twee keer per jaar een Lunapark op de plaats waar nu het Okurahotel staat. Daar lag naast de oude RAI een stuk met sintels bedekt terrein dat niet bebouwd was. Ideaal voor een kermis, circussen of andere activiteiten.
De eerste kermis arriveerde als ik me goed herinner al na een paar maanden en oefende een geweldige aantrekkingskracht op me uit. Ik vond het er elke dag weer fascinerend. Een beetje rondlummelen met de vriendjes, kijken of er iets bijzonders gebeurde, tijdens de minder drukke uren een keertje in de botsautootjes, omdat een ritje dan het langste duurde. Veel geld om te besteden had ik overigens niet, m’n wekelijkse zakgeld voorzag niet in actief kermisbezoek maar dat was nauwelijks van invloed. Ik had voldoende aan die bijzondere kermissfeer. (meer…)
De stropdascultuur
Ik zat van de week wat te bladeren in een fotoalbum met zwart/wit plaatjes uit de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw. Nog heel jong was ik, ja maar dat viel me nog geeneens zo op. Wat ik er echt vond uitspringen bij die foto’s was de kleding die we droegen.
Vooral netjes truttig, of truttig netjes als je wilt, vergeleken met de wijze waarop we nu gekleed gaan maar er was meer. Wat ik helemaal miste bij die foto’s was de specifieke vrije tijdskleding van tegenwoordig. Niet zo vreemd overigens want die bestond nog nauwelijks.
Als ik me goed herinner had ik toen ik zo’n twaalf – dertien jaar was door de week m’n “gewone goed” aan en op zondag m’n “nette” of “goeie goed”.
“Denk erom dat je niet gaat voetballen in je goeie goed,” hoor ik m’n moeder nog zeggen als we op zondag even de straat op gingen. (meer…)
Over de Rijn in de RAI
Wordt het de mol of niet schreef ik een maand geleden over de aanleg van de Noord/Zuidlijn. Ik sprak daarbij de hoop uit dat de Scheldestraat niet voor vijf jaar op de schop moest om de tunnel aan te leggen. In een recent artikel in het Parool las ik dat dat niet het geval zal zijn. Vanaf een inmiddels afgezonken caisson tegenover het Centraal Station zal de tunnel met een boorinstallatie aangelegd worden; geboord dus en pas voorbij het in aanbouw zijnde station RAI zal de Mol weer boven de grond komen. Goed nieuws dus. Ze beginnen er als ik me goed herinner pas volgend jaar mee en dan duurt het wel een paar jaar voor ze klaar zijn. Geen verdere sloop dus van delen van het Zuid waar ik ben opgegroeid.
Dat station RAI doet me er overigens aan denken dat ik al een tijdje van plan ben om voor Zuidelijke Wandelweg een aflevering te maken over de oude RAI. De voorganger van het huidige tentoonstellingscomplex stond op de plaats waar nu het Okurahotel, een verzorgingshuis en nog veel meer een plaats heeft gevonden. Van de oorspronkelijke gebouwen in dat deel van Zuid is niets meer over. Alles in het gebied dat begrensd wordt door de Jozef Israelskade, de Lutmastraat, de 2e van der Helststraat en de Ferdinand Bol is vervangen door nieuwbouw. (meer…)
Het licht van Rembrandt
Het leek wel of de weergoden ons deze septemberzaterdag nog eens extra wilden verwennen. Zon, 23 graden en bijna geen wind en wat is er dan mooier dan een stukje fietsen. Langs de Amstel deze keer, de ‘rivier’ waarop heel varend Amsterdam met grote en kleine bootjes acte de présence gaf.In Ouderkerk nodigde Paardenburg ons met een wervende tekst op een schoolbord uit om ’s avonds op het terras aan het water te komen dineren en ook bij de andere restaurants in dat stukje Ouderkerk was het personeel druk in de weer om tafels te dekken. Heerlijk maar wij hadden andere plannen. Een bezoek aan een tentoonstelling op Wester-Amstel die iets te maken had met het Rembrandtjaar. (meer…)
De Olympische dag
Je zit wel zo lekker achter je Peeceetje, sprak m’n alter ego me verleden week toe, maar wordt het geen tijd dat je weer eens wat schrijft. Over vroeger of desnoods iets anders in Amsterdam zuid.
Na de verkiezingen, gaf ik hem na nog een keer aandringen als antwoord en een mailtje van iemand over de speedwaywedstrijden in het Olympisch Stadion deed de rest. Ik zette me aan een stuk over de Olympische dag. Niet dat dat motorgeweld iets met die dag te maken had maar als duwtje in de rug werkt zoiets bij mij uitstekend.
De echte aanleiding voor dit onderwerp was een andere, namelijk het overlijden van een bekende atlete uit de vijftiger jaren, Puck van Duyne Brouwer. Zij was in de vijftiger jaren van de vorige eeuw een bekende atlete en won in ’52, tijdens de OS in Helsinki, zilver op de 200 meter. Of er toen meer atletiek werd beoefend in Nederland weet ik niet maar met grootheden als Fanny Blankers Koen en Wim Slijkhuis sprak zij tot de verbeelding en ik heb haar een aantal malen zien lopen tijdens wedstrijden in het Olympisch Stadion. (meer…)
Hoezo vol
Vorig weekend weer eens naar Drenthe geweest. In de buurt van Orvelte en Westerbork.
We logeerden er een paar dagen in een klein pension dat kamers heeft voor een stuk of veertien gasten. Vroeger was het een voormalige boerderij maar deze was ruim vijf jaar geleden door de huidige bewoners volledig verbouwd en geschikt gemaakt voor zijn huidige bestemming. Met een grote tuin er om heen een ideale plaats voor mensen die van ruimte en vooral stilte houden. Zoals twee Belgische echtparen die vanuit Vlaanderen naar deze plaats waren getogen om hier van de rust te genieten.
Zaterdagochtend waren we vroeg opgestaan. Nou ja, vroeg? Om half negen stonden we beneden om te ontbijten maar waren even naar buiten gelopen om van het weer te genieten. De stralen van de ochtendzon scheerden over grasland, velden met maïs en het Oranjekanaal. Diep inademend rook ik een fris mengsel van kruiden en vochtige aarde, gemengd met vleugen fruit en de mest van een handvol koeien in de verte. En oh wat was het stil. Geen verkeerslawaai van de dichtstbijzijnde autoweg, geen vliegtuigrumoer van Schiphol. Geen getimmer of geboor van klussende buren, geen brommers, radio’s, blaffende honden, spelende kinderen, gewoon niks. Helemaal niets. Volmaakte stilte. Stilte die zo intens was dat hij bijna tastbaar werd. (meer…)
Over George Harrison en het Bio Vakantieoord
Hoewel het George niet meer zal helpen moet het alle liefhebbers van zijn muziek en die van de Beatles toch een beetje hebben getroost dat het bericht over zijn dood al het andere nieuws uit de media verdrong. Want mensen zoals hij zijn natuurlijk onvervangbaar.
Zou je mogen stellen dat George en the Beatles model stonden voor een tijdperk dat tientallen jaren doorliep tot ergens in de jaren tachtig van de vorige eeuw? Waarom ook niet.
Of ik dan in die tijd ook wegliep met al die songs die de vier boys uit Liverpool gedurende de eigenlijk maar korte periode dat ze samenwerkten, hebben gemaakt? Een goeie vraag waarop ik eigenlijk het antwoord schuldig moet blijven.
Was het niet zo dat in die tijd hun aanhang vooral uit meisjes bestond en dat de jongens meer aangetrokken werden door de RollingStones? Als dat waar is mag je het toch merkwaardig noemen dat ik zonder moeite al die gouden songs van ze kan meezingen. Evergreens die je tot op de dag van vandaag hoort. Met de heren van de Rolling Stones heb ik dat absoluut niet en eigenlijk wil alleen Satisfaction, als dat tenminste zo heet, me te binnen schieten. (meer…)
Daar werd iets groots verricht
Sail was verleden week, en het Prinsengrachtconcert en omdat het de voorlaatste week was dat het Paleis op de Dam geopend was voor bezoekers, waren we bijna niet uit Amsterdam weg te slaan.
Van Sail heb ik niet zoveel gezien. We zijn een paar keer naar de achterkant van het CS gelopen om naar de bootjes op het IJ te kijken. Wel aardig maar ik heb de beelden van de haven zoals hij er veertig-vijftig geleden uitzag nog op m’n netvlies gebrand. Met de oostelijke havens nog in vol bedrijf, aan- en afvarende zeereuzen van KNSM en Maatschappij Nederland, en daarbij vergeleken is het nu maar een saaie bedoening. Maar de prachtige plaatjes, gezien tijdens het uitgebreide TV-verslag van de binnenkomst van de schepen, maakten veel goed. Altijd imponerend en helemaal die grote zeilschepen hoewel ook daar de meningen over kunnen verschillen. (meer…)