154. Over de tuin van het Rijksmuseum, Calder en de Regulierspoort
Je hebt het Rijksmuseum natuurlijk al een keer bezocht na de opening. Twee keer al? Nee, prima, en als liefhebbers raak je er waarschijnlijk nooit uitgekeken maar ben je toen ook in de tuin geweest? Denk het niet hè? Nee, ik ook niet. Maar daar hebben we eergisteren iets in gedaan. Ze hebben er namelijk werk van Calder opgesteld en het is bijzonder. Zowel de tuin als die objecten. (meer…)
Bezoek aan Duisburg
Duisburg, met de auto 200 kilometer vanaf Amstelveen. We komen er regelmatig omdat m’n schoonzus er woont.
De stad Is er één van de reeks grote steden in het Ruhrgebied. Waar het nog altijd ruikt naar hoogovens, kolenmijnen en chemische industrie hoewel dat de afgelopen tien jaar sterk is gereduceerd. De laatste kolenmijn werd in 2008 gesloten.
Geen mooie stad, als je de plattegrond bekijkt meer een lappendeken van stadswijken en fabrieken waar het voor bezoekers moeilijk is om de weg te vinden.
Wel een oude stad. Er woonden een paar duizend jaar geleden – in de ijzertijd – al mensen en ook de Romeinen bouwden er een versterking. (meer…)
WANDELEN IN AMSTERDAM NOORD
Of we vaak in Noord komen? Tegenwoordig nauwelijks maar dat was niet altijd het geval. Tot mijn pensionering kwam ik er vijf keer per week. Ik werkte er namelijk maar zag dan alleen maar een paar straten in de buurt van de Hollandse Draad en Kabelfabriek, bij insiders bekend onder de merknaam Draka.
Mevrouw erJeetje kent Noord van de tijd dat ze er woonde tot haar vader door de Shell werd overgeplaatst naar Delft en de familie dientengevolge verhuisde naar Voorburg.
Amsterdam Noord was tot de jaren veertig het industriële deel van de stad. Met scheepsbouw, Ketjen, Stork, Shell, Kromhout, Draka en nog een rits andere fabrieken aan de oevers van het IJ. Daarachter lagen de woonwijken voor de werknemers van die bedrijven. (meer…)
Stolpersteine in Borne
Stolpersteine of struikelstenen zoals ze in Nederland genoemd worden, zag ik voor het eerst jaren geleden in Trier. Het zijn kleine stenen van 10 bij 10 centimeter die als gedenkteken zijn opgenomen in het trottoir bij huizen waarvan de bewoners door de nazi’s werden verdreven, gedeporteerd of gedood. Op de bovenzijde van de steen is een messingplaatje aangebracht waarin de naam, geboortedatum, deportatiedatum en de plaats en datum van overlijden van de slachtoffers zijn gestanst.
De initiatiefnemer van dit idee is de Duitse kunstenaar Gunter Demnig, de eerste steen werd in 1994 in Berlijn-Kreuzberg geplaatst.
In Nederland kom je ze nu ook hier en daar tegen. In de krant las ik dat de plaatsing van de eerste steen in ons land een aantal jaren geleden in Borne plaatsvond. Toevallig waren we verleden week in dit Twentse dorp en we zagen ze op meerdere plaatsten waaronder bij de voormalige synagoge. Als ik goed geteld heb zijn het er totaal 36.
De kleine synagoge werd tijdens de oorlog door de bezetters vernield. Het gebouw is gerenoveerd en wordt tegenwoordig ondermeer voor exposities gebruikt.
4-5-2014
153. De Animaris suspendisse verlaat het nest
Al bijna 25 jaar verbaast de kunstenaar Theo Jansen de wereld met zijn van plastic buis gemaakte ‘beesten’ die aangedreven door windkracht in staat zijn om zelfstandig over zandvlaktes te wandelen. Voor iedereen die het een keer heeft gezien een fascinerend schouwspel.
Afgelopen zaterdag – 3 mei – was de sluitingsdag van de expositie in de voormalige turbinehal van de Haagse Electriciteitsfabriek. Het aardige was dat daarbij aan het eind van de middag de in de voorgaande maanden gemaakte Animaris Suspendisse de hal verliet en door een groep vrijwilligers naar het strand tussen Scheveningen en Kijkduin werd gedragen. Dwars door de stad met muziek. (meer…)
Van New York naar Amstelveen
Een reisje naar New York met bezoeken aan het Guggenheim en het MoMA staat nog steeds op m’n wensenlijstje maar of het er nog van komt is een vraagteken. Daarom was het een aangename verrassing dat we vanaf 5 april in Amstelveen terecht konden voor een keuze uit de befaamde verzameling van het Guggenheim Museum.
De tentoonstelling In het Cobra Museum laat schilderijen zien van grootheden als Jackson Pollock, Mark Rothko, Willem de Kooning en Sam Francis met daarnaast werk van minder bekende pioniers uit de naoorlogse periode. (meer…)
I amSterdam. Do you?
‘Was je vroeger ook al zo’n liefhebber van Amsterdam’, kreeg ik laatst als vraag voorgelegd na weer een aflevering over deze stad en daar wist ik niet zo gauw een antwoord op. We gaan regelmatig naar deze stad omdat we er dichtbij wonen maar versmaden ook een bezoek aan Haarlem of Utrecht niet. Of nog verder weg als het zo uitkomt. Je zou me een stedofiel kunnen noemen als dat woord tenminste bestaat. Wat de vraag betreft zou ik mezelf in ieder geval geen Amsterdam-deskundige noemen. We komen er graag, weten iets van de historie, kennen er redelijk de weg en ontdekken er tijdens wandelingen iedere keer nieuwe dingen om over te vertellen.
Verleden week bijvoorbeeld liepen we door de Reguliersbreestraat voor een bezoek aan de film en bijna automatisch schakelde ik m’n gedachten even terug naar m’n jeugd. Geen eeuw geleden maar wel lang. (meer…)
Het Grand Hotel Budapest
En al weer trakteerde maart ons op een lentedag. Wij gebruikten hem voor een rondje Amsterdam waarbij we van plan waren om gelijk een bezoek te brengen aan Tuschinski om de film Grand Hotel Budapest te zien. Dat laatste had als gevolg van een foutje in onze tijdsplanning enige voeten in aarde. Om naar de met vijf sterren door de gezamenlijke filmcritici gewaardeerde film te kijken moesten we toch even wachten vertelde het meisje aan de balie. De film was namelijk al twintig minuten bezig en de volgende voorstelling begon om half vier. Wij waren er van uitgegaan dat de film om twee uur zou beginnen. (meer…)
De zaak Vosveld. Wat gebeurde er op 3 april 1943
De Communistische Partij Nederland besloot al een paar maanden na mei 1940 om tegen de Duitse bezetter in verzet te gaan. Het driemanschap dat leiding gaf aan de partij dook onder en verbleef op wisselende plaatsen ‘ondergronds’ in het land. Op deze wijze werd sturing gegeven aan bijvoorbeeld de Februaristaking.
Vanaf midden 1942 werd de druk van de SD groter en werden steeds meer verzetsgroepen opgerold met voorjaar 1943 de actie waarbij de complete leiding van de CPN werd geëlimineerd. Een vraag die achteraf vaak wordt gesteld is of de slag die daarmee aan het communistische verzet werd toegediend te voorkomen was geweest?
In de volgende hoofdstukken geef ik een reconstructie van de gebeurtenissen die in april 1943 plaatsvonden en de gevolgen daarvan na de oorlog.
opgesteld december 2013
aangevuld met gegevens NIOD maart 2015
aangevuld met gegevens augustus 2016
aangevuld met gegevens maart 2017
erJeetje.
1. Het proces tegen Jansen en Dieters
Toen mei 1940 ons land door de Duitsers werd bezet besloot de leiding van de CPN al na een paar maanden om haar activiteiten illegaal voort te zetten, ongeacht een van de bezetter te verwachten verbod. De leiding van de illegale partij werd opgedragen aan een driemanschap dat bestond uit Paul de Groot, Lou Jansen en Jan Dieters. Dit drietal trok zich terug uit het openbare leven en ging onder een andere naam op schuiladressen verder met het organiseren van het verzet tegen de vijand. (meer…)