‘Dit lijkt me wel iets voor jou,’ zei de oud-collega laatst tegen me en hij gaf me iets wat ik aanvankelijk voor een tijdschrift hield maar veel meer bleek te zijn.
‘Nederland in den oorlog’ stond op de omslag en ‘Historisch document met reproducties van officieele stukken’. Voor een prijs van f 1.50 in Nederland.
Wat ik had gekregen bleek een uitgave te zijn van A.W.Bruna & Zoon’s Uitgevers-maatschappij, samengesteld door de heren F. Vervooren en W.C. Kentie. Een verzameling van berichten in de Nederlandse dagbladpers aangevuld met reproducties van officiële stukken over de periode van 8 t/m 31 mei 1940.
Merkwaardig genoeg ontbreekt een datum van uitgave.

M’n nieuwsgierigheid was geprikkeld en googelend ontdekte ik al gauw dat er nog meer delen bestaan en ook een gebundelde uitgave. Eerste drukken dateren uit 1940 maar er waren later ook herdrukken op de markt gebracht.
Nederland tijdens de oorlog. Hoe voelt het als je bezet wordt door een buurland. Zie je dan gelijk allerlei vormen van verzet of geeft de meerderheid van de bevolking er in het begin de voorkeur aan om eerst maar ‘even’ de kat uit de boom te kijken?
Uit “Nederland in den oorlog” kreeg ik vooral de indruk dat het laatste het geval was. Ons land was die eerste maand nog bezig om in te spelen op de nieuwe situatie, die van de bezetting, en wist daar nog niet goed raad mee. Die Duitsers vielen eigenlijk best mee, correcte mannen die zich voorbeeldig gedroegen.
En om dat laatste nog eens te benadrukken verschenen er berichten in de krant met aanbevelingen hoe we ons dienden te gedragen.
Zie de bijlage waarin wordt aangegeven wat er van de omgang tussen Duitsche militairen en Nederlandsche burgers verwacht werd. Met een goede samenwerking tussen de Nederlandse Militaire en Burgerlijke overheid en Duitse militaire diensten als uitgangspunt.
‘Ongewenscht gedrag’ geef ik dit stuk als naam mee.
Het heeft daarna nog lang geduurd voor iedereen begreep wat dan wel gewenst was.

5 mei 2013