Afscheid van Hanoi. Het is zondagavond en we wandelen nog een keer door het centrum waar brommers, scooters en taxi’s zich in een eindeloze stroom door de nauwe straatjes persen. De trottoirs zijn nu bijna volledig in gebruik als parkeerplaats, tientallen eetstalletjes zijn in vol bedrijf, oude vrouwtjes roeren in de pruttelende inhoud van grote pannen die op wankele branders met gloeiende brokken cokes staan, hongerig Hanoi heeft een plaatsje gezocht op lage plastic krukjes en eet. Grote kommen soep of een bord rijst met vlees en groente. Het ziet er bijna net zo uit als wat wij in een restaurant hebben gegeten, alleen een stuk goedkoper denk ik. De stratenveegsters zijn al druk in de weer en gooien het afval in kleine vuilniskarretjes. Soms luiden ze een bel wat een teken is voor de bewoners om hun afval te brengen.
Wat een stad, de huizen kleurrijk, soms bouwvallig, soms net gerenoveerd. We zien meer winkels met luxe artikelen dan twee jaar geleden. Maar ook nog tientallen bedrijfjes die van alles en nog wat verkopen. Achter in de winkel staan vaak wat stoelen en een bed; daar woont de eigenaar met zijn gezin. Op een paar plaatsen zijn bouwvakkers bezig om een extra etage op een gebouw te zetten. Op zondag? Zeker, en ook op zondagavond. In dit land wordt altijd gewerkt.

Een rustige dag wilden we er vandaag van maken, beetje wandelen, beetje op een terras zitten en de wereld aan ons voorbij laten trekken, van die dingen. Maar niet nadat we eerst een bezoek hadden gebracht aan een klein ziekenhuis in het centrum waar onze reisgenoten de geneesmiddelen wilde afgeven die ze als schenking van een bevriende apotheek uit Nederland hadden meegebracht.
De zondagochtend zag er in Hanoi bijna net zo uit als alle andere dagen van de week hoewel banken, postkantoren en andere officiële kantoren gesloten waren. Maar voor de rest leek het op een gewone werkdag. En afgaande op groepjes kinderen in zwart-witte schooluniformen was het ook een normale schooldag. Op de markt kon je over de hoofden lopen en het verkeer zorgde met duizenden bromscooters voor het gebruikelijke lawaai. Vraag me niet waarheen ze op weg waren. Ik kreeg soms de indruk dat heel Hanoi in de vroegste vroegte op zijn brommer klom en vervolgens kraskras door de stad reed.

Het bezoek aan het ziekenhuis werd een bijzondere ervaring. We waren een paar dagen eerder al langs geweest en hadden toen afgesproken dat ze zouden bellen om een afspraak te maken maar dat was om een of andere reden niet gelukt. Vandaag waren we maar op de bonnefooi gegaan in de verwachting dat er in ieder geval wel iemand aanwezig zou zijn om een paar tassen met medische spullen in ontvangst te nemen.
Nadat we ons bij de apotheek hadden aangemeld lukte dat wonderwel en draafden de manager van de verpleegafdelingen op gevolgd door een aantal dames en heren in witte jassen. Of ze de bloeddrukmeters en andere testapparatuur konden gebruiken was geen vraag. Natuurlijk konden ze die gebruiken en een van de heren maakte gelijk gebruik van de gelegenheid om z’n bloeddruk te meten. Ik kon het niet laten om even mee te kijken. Honderdveertig over honderd loog er niet om maar ik hield het er maar op dat het door de opwinding van het moment kwam. Natuurlijk werden we daarna rondgeleid door de manager – hij sprak voortreffelijk Engels – en toen we langs een afdeling kwamen waar ze gewrichts- en spierpijn met een bijzondere therapie behandelden informeerde hij of een van ons last had van z’n rug of nek.
Wie niet was m’n reactie. En ik wees er bij op m’n linkerschouder die me al maanden last bezorgde. Iets te enthousiast merkte ik daarop want het ziekenhuis wilde graag iets terugdoen en onder aandrang van de anderen stelde ik me beschikbaar om hun speciale behandeling met verwarmde kleipotjes te ondergaan.

Terwijl ik werd gemasseerd als voorbereiding vertelde de manager iets over dit specialisme dat gebaseerd bleek op eeuwenoude Chinese technieken. De kleipotjes werden warm gemaakt door een brandende lont die er in werd gestoken. Niet zo maar een pit katoen zonder meer maar gedrenkt in bijvoetkruid dat een genezend effect heette te hebben. Hoe het ook zij, in combinatie met een intense drukmassage voelden m’n nek en schouders na afloop beter aan dan m’n fysiotherapeut ooit voor elkaar had gekregen.
De algemene gezondheidstoestand in Hanoi werd er niet beter op, vertelde de manager aansluitend op de behandeling. Het aantal gevallen met pijn in nek en schouders nam toe. Een gevolg van stress en werkdruk. Ernstiger was dat het aantal hart en vaatziekten ook een stijgende lijn liet zien evenals maag en darmziekten als gevolg van verkeerde voeding en teveel vet.

We kregen na afloop wat kleipotjes en lonten mee voor thuisgebruik en mochten niet vertrekken voor we met de hele staf op de foto waren gegaan.
Wat deden we nog meer op deze vrije dag? We wandelden langs het meer waar het druk was met wandelaars. Ik denk dat het ambtenaren waren die van hun vrije dag genoten. Zoals een vader met z’n dochter hoewel, het kan ook een opa met z’n kleindochter zijn geweest. Er op uit gestuurd door oma en z’n dochter. Ga jij nou lekker even naar het meer met de kleine lentebloesem hadden die gezegd. Het is mooi weer, hebben wij even de tijd om wat lekkers voor vanmiddag klaar te maken. Straks komt je schoonzoon. En neem gelijk wat te drinken mee.
De kleine lentebloesem was een grappig kind dat zowel opa als ons om haar vinger wond. We verwenden haar met wat opblaasspeelgoed dat we hadden meegenomen uit Nederland en de manier waarop ze poseerde gaf aan dat ze dat meer had gedaan.
Na koffie met gebak gingen onze reisgenoten op zoek naar een bushalte om een museum te bezoeken, dat aan de andere kant van de stad lag. Wij besloten om naar het operagebouw te lopen, dat in een wijk lag waar we nog nauwelijks geweest waren. De stad is daar veel ruimer van opzet. Een uitnodigende bank in een klein park zorgde voor een pauze in onze wandeling. Een uurtje zitten en de wereld op ons af laten komen leek een goed idee. Onze aandacht werd al meteen door een groep leerlingen getrokken die met spandoeken en een megafoon achter in het park stond. Ze stonden duidelijk te wachten op een opdracht om tot actie over te gaan. Een demonstratie of een optocht.
Maar er was meer te zien. Een man die een eindje verder naast z’n brommer stond te wachten liep op een gegeven moment naar een lantaarnpaal vlak bij ons. Het deurtje onderin de paal ontbrak en tot m’n verbazing haalde hij er een waterpijp uit waar hij met half gesloten ogen een tijdje aan zat te lurken. Terwijl wij ons afvroegen waarom hij die pijp uitgerekend daar had opgeborgen plaatste hij hem weer terug en vertrok op z’n brommer. Niemand die er iets van merkte of zei. Ook niet twee straatverkopers die zich bij een andere bank hadden geïnstalleerd. Die hadden het te druk met hun persoonlijke verzorging. En als je zoals een van die twee met een lange puntschaar probeert om de haren in je neus weg te knippen is enige concentratie natuurlijk wel gewenst.

Onze brommerman kwam na een minuut of tien weer terug van een rondje rijden en het ritueel met de waterpijp herhaalde zich. Pijp uit de lantaarnpaal nemen, twee of drie trekjes gevolgd door nog een paar en de pijp weer terugzetten.
Hoe het verder afliep weet ik niet. De leerlingen kwamen plotseling in beweging maar anders dan ik verwacht had. Ze stapten met z’n allen in twee bussen die waren voorgereden en verdwenen.
En wij hadden het ook wel gezien. Gingen weer verder, naar het operagebouw dat een paar honderd meter verder aan een groot plein stond.
Het bleek een gebouw te zijn met indrukwekkende afmetingen. Gebouwd in 1911 was de Franse invloed op de bouwstijl duidelijk merkbaar. De opera Garnier in Parijs, ook wel het palais Garnier genoemd, had namelijk model gestaan.
Het was er erg druk, voor een uitvoering dachten we aanvankelijk. Toen we zagen wie de bezoekers waren was gelijk duidelijk dat het een voorstelling voor kinderen moest zijn. Die werden namelijk bij tientallen gelijk door hun moeders en vaders gebracht.
Afgaand op hun kleding was het niet het armste deel van Hanoi dat was uitgenodigd. Sommigen arriveerden in auto’s waarvoor je in Nederland ten minste een paar keer een modaal jaarsalaris moet neertellen. Anderen lieten zich door een taxi afzetten en ik zag er maar een paar die met een bromtaxi werden gebracht.

De entree van de opera is al net zo royaal opgezet als het gebouw zelf, je gaat naar binnen via een brede trap en wij hadden aan de zijkant een mooi plaatsje uitgezocht om wat foto’s te nemen. Trek je mooiste kleren aan was kennelijk de opdracht voor de jeugdige gasten geweest. Dat was niet aan dovemansoren gezegd en het had wel iets weg van een modeshow voor kinderen. Jongetjes van zes in witte kostuums, kleine dametjes van die leeftijd verkleed als prinses, sprookjesfiguren en allemaal kregen ze van hun vaders en moeders nog een laatste verzorging voor ze naar binnen gingen. Broeken die werden opgehesen, haren die werden gekamd en jurkjes die werden rechtgetrokken. Een moeder ging wel heel ver. Op een gegeven ogenblik zagen we haar bezig om haar als kerstman verklede zoon nog even met een spuitbus te bewerken. Dat wil zeggen dat ze hier en daar wat glitter en nepsneeuw op z’n pak spoot.

Die moeders hadden zelf trouwens ook hun hipste outfit uit de klerenkast getrokken. Het geheel had wel iets weg van een voorstelling die in scene was gezet. Het verwonderde me dan ook nauwelijks dat er wat bruidsparen arriveerden die zich op de trappen van de opera lieten fotograferen. White Christmas 2008 stond op een groot bord naast de ingang van de opera. Van 1300 tot 1700 uur georganiseerd door Sunrise Kidz. Later kwam ik erachter dat het een internationale kindergarten in Hanoi was. Geen modale instelling leek me. En de kindertjes waren waarschijnlijk ook niet allemaal Vietnamees.
Onze laatste avond in Hanoi. We slagen er na de koffie bijna in om te verdwalen maar het gehavende plattegrondje dat ik nog van de vorige reis heb bewaard, brengt ook nu weer uitkomst. Om een uur of tien arriveren we bij het hotel. Buiten, op het plein is het nog drukker dan overdag. Het zijn overwegend jongeren die een beetje rondhangen. Later, op de kamer, horen we gejuich en er wordt zelfs gezongen. Iets met Olée, olée-ee. De oorzaak van dat enthousiasme zien we op de televisie. Vietnam heeft met voetbal voor de Aziëcup cup van Thailand gewonnen en dat moet gevierd worden.

Bijna een week zijn we al in Vietnam. Morgen komt er een eind aan ons verblijf in Hanoi. We gaan verder, met een binnenlandse vlucht in zuidelijke richting. Hoi An wordt onze nieuwe tijdelijke verblijfplaats. Ook mooi maar anders.

21-2-2009
erjeetje