154. Over de tuin van het Rijksmuseum, Calder en de Regulierspoort
Je hebt het Rijksmuseum natuurlijk al een keer bezocht na de opening. Twee keer al? Nee, prima, en als liefhebbers raak je er waarschijnlijk nooit uitgekeken maar ben je toen ook in de tuin geweest? Denk het niet hè? Nee, ik ook niet. Maar daar hebben we eergisteren iets in gedaan. Ze hebben er namelijk werk van Calder opgesteld en het is bijzonder. Zowel de tuin als die objecten.
Ik kende z’n mobiles van een tentoonstelling voorjaar 2012 in het Haags Gemeentemuseum maar hij heeft veel meer gemaakt. Alexander Calder stamt af van een beeldhouwersfamilie, zowel z’n grootvader als z’n vader waren grootheden op dat gebied. Hij begon als autodidact en verwierf na zijn vertrek naar Parijs al snel bekendheid. Naast abstracte beeldhouwwerken die hij stabiles noemde maakte hij vanaf 1930 zijn eerste mobiles, die door de circulatie van de lucht bewogen werden. Later maakte hij ook beelden die door motoren werden aangedreven.
De tuin van het Rijksmuseum is vrij toegankelijk en ziet er prachtig uit. Niets herinnert mee aan de langdurige renovatie van het gebouw.
Naast het werk van Calder is er nog meer te bewonderen. Aan de kant van de Jan Luijkenstraat staat tegenwoordig een deel van een gevel met beeldhouwwerk dat ooit deel uitmaakte van de kroonlijst van de Regulierspoort. Een zogenaamde timpaan.
Zoiets maakt me altijd nieuwsgierig. Naar de plaats waar die poort gestaan heeft, wat ermee gebeurd is. De naam vind je in ieder geval terug in Reguliersbreestraat en ik las in een artikel dat hij op de plaats van het huidige Rembrandtplein stond. Ergens anders werd vermeld dat de huidige Munttoren ooit deel uitmaakte van het poortgebouw. Dat moet dan wel een erg groot gebouw zijn geweest.
Hoe het ook zij, door de uitbreiding van de stad verloor de Regulierspoort z’n functie als toegangspoort en in 1669 werd er een Boterwaag van gemaakt. In 1874 werd het gebouw vanwege z’n bouwvallige staat gesloopt.
De timpanen werden in losse onderdelen opgeslagen, verhuisden daarna en paar keer tot ze vorig jaar tijdens een feestelijke bijeenkomst door de burgemeester aan Wim Pijbes, de directeur van het Rijksmuseum, werden geschonken.
Zo begonnen we dit bezoek dus bij Calder en eindigden we bij de Regulierspoort.
Was het toeval dat we daarna naar de Tuschinski gingen om de film deux jours, une nuit te zien? Inderdaad, in de Reguliersbreestraat.
Een bijzondere film maar dat is een ander verhaal.
28 juni 2014
erJeetje
Zie ook: www.dewereldvangajus.nl C’est la Vie 129 Over Calder